Sekcja „Szkoła liderów” – spotkanie IV

25 stycznia 2022, 11:02

Pedagogika pamięci – co to takiego i dlaczego kultura pamięci jest tak ważna? Na te pytania słuchaczom Uniwersytetu Trzeciego Wieku odpowiadał dr Grzegorz Piekarski. Spotkanie z opiekunem sekcji „Szkoła liderów” odbyło się w poniedziałek 24 stycznia w Pracowni Orange.

Zajęcia poświęcone były stosunkowo młodej subdyscyplinie pedagogiki jaką jest pedagogika lub też inaczej kultura pamięci. Łączy ona wartości historyczne i społeczne. Jej celem jest kształtowanie takich umiejętności jak krytyczne zdobywanie wiedzy historycznej, dostrzeganie problemów, samodzielne formułowanie ocen oraz angażowanie się w dyskusję nad przeszłością i teraźniejszością.

Podczas warsztatów studenci dowiedzieli się jak wpajane nam od dziecka stereotypy, mogą przekształcić się w niebezpieczne narzędzie służące do dzielenia ludzi na lepszych i gorszych, dyskryminacji, a w konsekwencji nawet do eksterminacji.

Dr Piekarski opowiedział o Eksperymencie Stanleya Milgrama, który przeprowadzono w latach 60. XX wieku, by zbadać posłuszeństwo wobec autorytetów. Pokazał on jak łatwo jesteśmy w stanie wyłączyć krytyczne myślenie i podporządkować się „ekspertom”. Przedstawił także Piramidę Nienawiści Gordona Allporta, czyli 5 poziomów dyskryminacji. Amerykański psycholog wskazuje, że od pozornie niegroźnej mowy nienawiści, poprzez unikanie i wykluczenie, a w końcu ataki fizyczne, można dojść do skrajnego przejawu dyskryminacji jakim jest ludobójstwo.

W drugiej części spotkania grupa słuchaczy poznała historię Paragrafu 175, czyli przepisu niemieckiego kodeksu karnego, który określał homoseksualizm jako nierząd przeciwny naturze. Stał on się podstawą do prześladowań i eksterminacji osób nieheteronormatywnych przez nazistów w III Rzeszy. Przetrwał w NDR i RFN do końca lat sześćdziesiątych XX wieku, a całkowicie został zniesiony dopiero w latach 90.

Tragedie ludzi, którzy zostali skazani na śmierć tylko dlatego, że byli „inni” przestawiają książki, które wciąż przełamują tabu związane z tą grupą ofiar obozów koncentracyjnych. Wspomnienia Heinza Hegera „Mężczyźni z różowym trójkątem” to pierwsza opublikowana relacja byłego więźnia, który był prześladowany na mocy Paragrafu 175 za swoją orientację seksualną. „Oni. Homoseksualiści w czasie II Wojny Światowej” autorstwa Joanny Ostrowskiej to kolejna pozycja, która przybliża tragiczne losy więźniów w nazistowskich jednostkach penitencjarnych. Natomiast Lutz van Dijk w historii opartej na własnych przeżyciach „Cholernie mocna miłość” opowiada o swoich zakazanych uczuciach do młodego żołnierza Wermachtu.

Warsztaty poprowadzone przez dr. Grzegorza Piekarskiego nie tylko uświadomiły słuchaczy dlaczego tak ważne jest przeciwdziałanie dyskryminacji, ale przede wszystkim zwróciły uwagę na to, by nie być obojętnym. Jak powiedział Marian Turski „Auschwitz nie spadł z nieba. Pamiętajmy, że jutro to my możemy obudzić się jako Ci gorsi.

Dr Grzegorz Piekarski – zastępca dyrektora Instytutu Pedagogiki Wydziału Nauk Społecznych Akademii Pomorskiej w Słupsku. Zainteresowania badawcze dr Grzegorza Piekarskiego skoncentrowane są wokół działań prospołecznych realizowanych w ramach wolontariatu społecznego, ich uwarunkowań, typów, profesjonalizacji działań opartych o idee wolontariatu, potencjału osobotwórczego działań wolontarystycznych i ich możliwości w (re)organizowaniu środowiska wychowawczego, teoria qeer, płeć społeczno-kulturowa.

Zajęcia sekcji „Szkoła liderów” odbyły się w ramach Projektu „Wiedzieć, Umieć, Chcieć”. Projektu realizowanego przez Akademię Pomorską w Słupsku w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój, Oś priorytetowa: III. Szkolnictwo wyższe dla gospodarki, Działanie: 3.1. Kompetencje w szkolnictwie wyższym. Celem Projektu jest podniesienie kompetencji osób w wieku 50+, słuchaczy Uniwersytetów Trzeciego Wieku w Słupsku, Ustce, Bytowie i Człuchowie.